8 cách bảo quản tranh treo tường luôn bền đẹp như mới

Tranh treo tường không chỉ làm đẹp mà còn thể hiện gu thẩm mỹ và phong cách riêng của gia chủ trong mỗi không gian sống. Để tác phẩm luôn “giữ form” sắc nét, tươi sáng và bền bỉ theo thời gian — việc bảo quản đúng cách là điều bắt buộc. 

Bài viết dưới đây tổng hợp những mẹo bảo quản hiệu quả, giúp bạn duy trì độ sáng đẹp và chất lượng của tranh trong nhiều năm liền.

Dấu hiệu tranh treo tường không an toàn 

Nếu tranh treo tường nhà bạn có các dấu hiệu dưới đây, hãy điều chỉnh ngay trước khi xảy ra hư hại: 

• Nắng chiếu trực tiếp vào tranh đặc biệt vào buổi sáng, chiều. 

Cách xử lý: che rèm, dời tranh ra vị trí khác

• Phòng ẩm hoặc bí, có cảm giác nồm, mùi mốc

Cách xử lý: bật hút ẩm, thông gió, cân nhắc đổi phòng treo

• Tranh cách điều hòa, quạt gió < 1,5 m hoặc gió thổi thẳng vào mặt tranh

Cách xử lý: tăng khoảng cách, đổi hướng gió.

• Tranh treo gần bếp, nhà tắm, nguồn nhiệt như bếp ga, lò nướng, bình nước nóng

Cách xử lý: chuyển tranh sang tường khô, thoáng.

• Tranh bị đèn rọi gắt hoặc bóng đèn quá nóng dí sát bề mặt

Cách xử lý: hạ độ sáng, kéo xa đèn, ưu tiên ánh sáng dịu.

• Bụi bám dày ở mặt tranh/viền khung, thấy cả mạng nhện. 

Cách xử lý: dùng cọ lông mềm phủi bụi; đặt lịch vệ sinh định kỳ.

• Móc treo, dây treo lỏng, khung kênh vênh, vít gỉ hoặc nghe “cạch” khi chạm

Cách xử lý: siết lại, thay D-ring và dây treo mới.

• Mặt tranh chạm kính hoặc thấy hơi nước bên trong khung

Cách xử lý: lắp đệm lại để mặt tranh không dính kính.

• Xuất hiện đốm lạ: mốc trắng/đen, rộp, bong tróc, nứt màu hoặc giấy ố vàng nhanh

Cách xử lý: ngừng tự lau, chụp ảnh tình trạng và liên hệ chuyên gia.

• Tường ẩm thấm nước, sau khung hơi lạnh ướt, hoặc tranh treo ở lối đi dễ va quệt

Cách xử lý: tháo tranh, xử lý tường/đổi vị trí ít va chạm.

 8 cách bảo quản tranh treo tường

Dưới đây là những cách bảo quản tranh treo tường đơn giản, hiệu quả giúp giữ gìn vẻ đẹp của tranh bền bỉ với thời gian: 

Cách 1: Tránh ánh nắng trực tiếp

Ánh sáng mặt trời, đặc biệt là tia UV, là “kẻ thù” khiến tranh nhanh phai màu, ố vàng và có thể nứt nẻ bề mặt — tác động rõ nhất ở tranh sơn dầu và tranh in giấy.

Cách làm: Treo tranh ở nơi không có nắng trực tiếp, dùng rèm cửa để giảm cường độ sáng và lắp kính khung chống UV.

Mẹo: Giơ bàn tay trước tranh vào khung giờ nắng, nếu thấy bóng tay sắc nét, ánh sáng đang quá gắt.

Cách 2: Độ ẩm và nhiệt độ ổn định

Độ ẩm quá cao dễ gây mốc và bong tróc; ẩm quá thấp lại làm khô và nứt lớp sơn, khung tranh. Nhiệt độ thay đổi đột ngột cũng khiến vật liệu co giãn, lâu ngày dẫn đến hư hỏng.

Cách làm: giữ phòng ổn định ở 18–22°C cùng độ ẩm 40–60%, không treo tranh gần điều hòa hoặc máy sưởi, và sử dụng máy hút ẩm/máy phun sương khi cần.

Mẹo: Dán miếng đệm cao su ở 4 góc lưng khung để tạo khe thoáng, tránh hơi ẩm tường.

Cách 3: Sử dụng khung tranh bảo vệ

Khung tranh không chỉ “hoàn thiện” vẻ đẹp của tác phẩm mà còn là lớp khiên bảo vệ khỏi bụi bẩn, ẩm mốc và va đập. Để tranh bền màu và lâu xuống cấp, hãy ưu tiên khung chất lượng, kết cấu chắc chắn. 

Cách làm: lắp khung có kính bảo vệ, tốt nhất là kính chống tia UV giúp hạn chế phai màu, giữ bề mặt tranh sạch đẹp và tăng tuổi thọ cho tranh treo tường.

Mẹo: Với tranh nặng, chọn khung chắc và móc treo chữ D đôi hai bên khung.

Cách 4: Vệ sinh tranh thường xuyên

Vệ sinh tranh cần nhẹ nhàng để không ảnh hưởng đến lớp màu và bề mặt. Tránh dùng hóa chất mạnh hoặc chà xát quá lực vì dễ gây tróc sơn, xước và phai màu.

Cách làm: Ưu tiên khăn sợi nhỏ, khô mềm để phủi bụi nhẹ theo một chiều. Với tranh sơn dầu, dùng cọ lông mịn quét nhẹ nhàng. Không dùng nước hay dung dịch vệ sinh khi chưa xác định rõ chất liệu. 

Mẹo: Lập lịch vệ sinh mỗi 1–3 tháng; nhớ đeo găng cotton để không dính dầu tay.

Cách 5: Treo tranh đúng cách

Cách treo tranh quyết định trực tiếp đến độ bền của tác phẩm. Treo sai kỹ thuật dễ làm khung cong vênh, rơi vỡ do va chạm và gây hư hại nghiêm trọng theo thời gian.

Cách làm: Sử dụng móc treo chuyên dụng và kiểm tra độ chắc sau khi treo. Với tranh khổ lớn, dùng móc đôi hoặc thanh treo để phân bổ đều trọng lượng; kết hợp dây treo thép bọc nhựa, cước bản rộng và đệm chống trượt phía sau khung. Tránh đặt tranh ở lối đi hẹp, sau cánh cửa, gần cầu thang hay vị trí trẻ em dễ chạm tới.

Mẹo: Tải trọng móc nên ≥ 1,5 lần trọng lượng tranh.

Cách 6: Không để tiếp xúc với hóa chất

Khói thuốc, hơi bếp gas và dung môi từ các chất tẩy rửa chứa nhiều hợp chất bay hơi và cặn nhựa có thể làm bạc màu, ố vàng và khiến bề mặt tranh nhanh lão hoá.

Cách làm: Treo tranh xa khu nấu nướng, giặt tẩy, gara và những nơi có khói, hoá chất. Không để tranh tiếp xúc trực tiếp với các chất tẩy rửa hoặc các chất hóa học khác. 

Mẹo: Đặt máy lọc không khí trong giai đoạn lắp đặt tranh để giảm bụi bay.

Cách 7: Bảo quản khi không sử dụng

Khi cần cất giữ tranh lâu dài mà không treo, cách đóng gói và lưu kho đúng chuẩn sẽ quyết định tranh có giữ được bề mặt, màu sắc và hình dạng hay không. 

Cách làm: Bọc riêng từng bức bằng giấy không có axit hoặc vải cotton mềm; thêm bảo vệ góc để chống sứt khung. Để tranh ở nơi khô thoáng, tránh nắng trực tiếp và nơi có độ ẩm cao. 

Mẹo: Khi muốn vận chuyển đi xa, dán băng chữ X lên mặt kính để hạn chế vỡ vụn.

Cách 8: Bảo trì và kiểm tra định kỳ

Kiểm tra và bảo trì định kỳ giúp tranh luôn trong tình trạng tốt nhất, đồng thời phát hiện sớm các dấu hiệu hư hại của tranh để xử lý kịp thời.

Cách làm: Đặt lịch kiểm tra định kỳ 3–6 tháng/lần, quan sát kỹ bề mặt, khung và mặt sau tranh. Với những hư hỏng phức tạp, nên liên hệ chuyên gia để được tư vấn và khắc phục đúng kỹ thuật.

Mẹo: Hãy ghi lịch kiểm tra, tình trạng tranh để theo dõi. 

Lưu ý với từng chất liệu tranh

• Tranh sơn dầu: Treo ở nơi thoáng mát, tránh ánh sáng trực tiếp từ cửa sổ hoặc gần nguồn nhiệt để lớp sơn không bị bong nứt.
• Tranh canvas: Vệ sinh bằng khăn ẩm mềm nhưng không dùng các loại hóa chất tẩy rửa mạnh vì dễ làm hỏng bề mặt.
• Tranh lụa: Nên lồng kính bảo vệ và tránh cuộn lại khi lưu trữ để hạn chế nhăn gấp hoặc hư hại sợi lụa.

Trên đây là hướng dẫn các cách bảo quản tranh treo tường chi tiết người mới chơi tranh cũng có thể áp dụng hiệu quả. Nếu bạn có thắc mắc hay muốn làm mới căn nhà bằng những bức Tranh treo tường độc đáo được bảo quản chuyên nghiệp, hãy khám phá ngay tại Artnam!