10 Kỹ thuật vẽ tranh Acrylic đơn giản cho người mới
Vẽ tranh acrylic đang trở thành xu hướng nổi bật trong thế giới hội họa hiện đại nhờ sự linh hoạt, bền màu và khả năng sáng tạo không giới hạn mà chất liệu này mang lại. Khác với sơn dầu hay màu nước truyền thống, màu acrylic có thể khô nhanh, dễ pha trộn và phù hợp với nhiều chất liệu nền như toan, gỗ, giấy hay vải.
Nhờ đó, các họa sĩ có thể tự do thể hiện cảm xúc, tạo nên những lớp màu sống động, đậm chất cá tính. Chính sự tiện dụng và hiệu ứng thị giác mạnh mẽ đã khiến tranh acrylic ngày càng được ưa chuộng, không chỉ trong giới nghệ sĩ mà còn trong trang trí nội thất và nghệ thuật ứng dụng hiện nay.
Chuẩn bị trước khi vẽ tranh acrylic
Việc chuẩn bị trước khi vẽ tranh acrylic là rất quan trọng để có một trải nghiệm vẽ tốt nhất. Dưới đây là những điều bạn cần chuẩn bị:
Chọn chất liệu & dụng cụ cần thiết
Trước khi bắt đầu vẽ tranh acrylic, việc chuẩn bị đúng chất liệu và dụng cụ là bước nền tảng quyết định đến chất lượng và độ bền của tác phẩm.
- Bề mặt vẽ:
- Vải canvas: Đây là lựa chọn phổ biến nhất vì độ bền cao, dễ căng khung và phù hợp với đặc tính nhanh khô của màu acrylic. Canvas có thể được làm từ cotton hoặc linen; loại linen thường có giá cao hơn nhưng cho độ mịn và độ bền màu tốt hơn.
- Giấy chuyên dụng cho acrylic: Nếu bạn mới bắt đầu, giấy dày (từ 300gsm trở lên) là lựa chọn tiết kiệm, dễ thay thế khi luyện tập.
- Gỗ hoặc MDF: Dành cho những ai muốn tạo hiệu ứng bề mặt cứng, phẳng và có chiều sâu. Cần phủ một lớp gesso để chống thấm và tăng độ bám màu.
- Dụng cụ hỗ trợ:
- Cọ vẽ: Chọn nhiều kích thước và đầu cọ khác nhau — cọ dẹt để tô nền, cọ tròn để vẽ chi tiết, cọ quạt để tạo hiệu ứng chuyển màu hoặc vệt sơn mềm mại.
- Dao bay (palette knife): Giúp tạo hiệu ứng bề mặt dày, nổi khối và mang tính biểu cảm cao.
- Bảng trộn màu: Có thể bằng nhựa, gỗ hoặc kính. Nên chọn loại có màu trung tính (xám nhạt) để dễ cân bằng tông màu.
- Mút bọt biển: Dùng để tạo hiệu ứng loang màu, chuyển sắc hoặc làm nền mờ.
- Màu acrylic:
Chọn thương hiệu uy tín như Liquitex, Winsor & Newton, Amsterdam, Pebeo, Golden. Nên ưu tiên loại artist-grade để đảm bảo độ phủ, độ bền màu và khả năng pha trộn tốt. Khi mới bắt đầu, bạn có thể chuẩn bị bộ 12 màu cơ bản và học cách pha màu thay vì mua lẻ từng tuýp.
- Chuẩn bị bề mặt:
Trước khi vẽ, hãy lót và căng canvas thật phẳng, sau đó phủ 2–3 lớp gesso mỏng để tăng độ bám màu và hạn chế thấm sơn. Nếu sử dụng gỗ, nên chà nhám bề mặt và sơn lót chống ẩm trước khi phủ gesso.
Quy trình chuẩn bị không gian và ánh sáng
Không gian sáng tạo ảnh hưởng trực tiếp đến cảm xúc và chất lượng bức tranh.
- Ánh sáng:
Tốt nhất nên vẽ trong không gian có ánh sáng tự nhiên, ánh sáng từ cửa sổ hướng Bắc là lý tưởng vì không thay đổi tông trong ngày. Nếu vẽ vào buổi tối nên dùng đèn ánh sáng trắng (5500K) để màu sắc hiển thị chính xác, tránh ánh vàng hoặc ánh xanh làm sai lệch tông màu. - Không gian làm việc:
- Bàn vẽ hoặc giá vẽ nên được đặt ở nơi thông thoáng, sạch sẽ để tránh bụi bám vào lớp sơn ướt.
- Chuẩn bị khăn giấy, ly nước rửa cọ, tạp dề và bao tay để giữ vệ sinh và bảo vệ da khỏi sơn.
- Dùng tấm lót bàn hoặc nilon chống dính để bảo vệ bề mặt làm việc.
- Bảo hộ & vệ sinh sau khi vẽ:
Màu acrylic tuy không độc hại như sơn dầu, nhưng có thể gây kích ứng nhẹ. Hãy rửa tay kỹ sau khi vẽ, vệ sinh cọ ngay khi dùng xong để tránh sơn khô cứng lông cọ. Có thể dùng dung dịch làm sạch cọ chuyên dụng hoặc nước ấm pha xà phòng nhẹ. - Thời gian và tuần tự công việc:
Bắt đầu bằng việc chuẩn bị bố cục phác thảo, chọn bảng màu, trộn sẵn tone chính – phụ, sau đó tiến hành vẽ từ nền lên chi tiết. Đảm bảo có đủ thời gian khô giữa các lớp sơn (khoảng 15–30 phút tùy độ dày) để tránh lem hoặc bong tróc.
Một không gian gọn gàng, sáng sủa và được chuẩn bị kỹ càng sẽ giúp người họa sĩ tập trung, sáng tạo và tận hưởng trọn vẹn quá trình vẽ tranh acrylic.
Top 10 kỹ thuật cơ bản khi vẽ tranh Acrylic cho người mới
Tranh acrylic là một trong những thể loại hội họa linh hoạt và thú vị nhất, cho phép người vẽ dễ dàng thử nghiệm nhiều phong cách khác nhau — từ hiện thực, ấn tượng cho đến trừu tượng. Với đặc tính khô nhanh, bám tốt và dễ pha trộn, acrylic mở ra vô vàn khả năng sáng tạo. Dưới đây là 10 kỹ thuật vẽ cơ bản nhưng cực kỳ quan trọng, giúp bạn từng bước làm chủ chất liệu này.
1. Phủ Màu Trơn (Flat Wash)
Phủ màu trơn là kỹ thuật cơ bản nhất trong vẽ tranh acrylic thường được dùng để tạo lớp nền (underpainting) hoặc thiết lập bảng màu chủ đạo cho toàn bộ bố cục. Người vẽ dùng cọ bản lớn hoặc con lăn mềm, nhúng vào màu acrylic đã được pha loãng vừa phải (có thể pha thêm nước hoặc Acrylic Medium) rồi quét đều theo một hướng nhất định — ngang, dọc hoặc chéo tùy ý đồ.
Khi thực hiện, điều quan trọng là giữ độ ẩm vừa đủ trên cọ, di chuyển liên tục, không dừng giữa chừng để tránh để lại vệt cọ hay ranh giới khô. Bạn có thể chia bề mặt thành từng vùng nhỏ, phủ dần để đảm bảo màu đều và liền mạch.
2. Chồng lớp bóng (Glazing)
Khi lớp sơn trước đã khô hoàn toàn, bạn có thể áp dụng kỹ thuật phủ màu để thêm một lớp sơn mới lên bề mặt, giúp bức tranh trở nên sinh động và tránh cảm giác đơn điệu. Cách này không chỉ tạo nên hiệu ứng chuyển sắc tinh tế mà còn tăng độ sâu và độ sáng tối cho tác phẩm.
Khi lấy màu, hãy nhớ thấm bớt sơn trên khăn giấy để lượng màu trên cọ thật mỏng — điều này giúp lớp phủ nhẹ nhàng hòa quyện mà không che mất hoàn toàn lớp màu nền ban đầu.
3. Chuyển màu sắc
Kỹ thuật chuyển màu là một trong những kỹ năng quan trọng nhất khi vẽ tranh acrylic, giúp tạo ra hiệu ứng chuyển sắc mềm mại, mượt mà giữa hai hay nhiều tông màu.
Nếu bạn muốn tạo nên bức tranh có bầu trời chuyển sắc tự nhiên hãy thử áp dụng kỹ thuật này. Bằng cách pha trộn và kết hợp các gam màu liền kề, bạn có thể tạo ra phần nền hài hòa, sinh động với chiều sâu thị giác.
Kỹ thuật chuyển màu thường được sử dụng để tả bầu trời trong tranh phong cảnh, mang lại hiệu ứng ánh sáng và không gian rất thật. Chỉ cần hai gam màu trở lên, bạn đã có thể tạo nên nền tranh ấn tượng. Một lưu ý quan trọng là nên thực hiện việc chuyển màu khi lớp nền còn ẩm, vì lúc này màu dễ hòa quyện mượt mà, tránh vệt cứng và giúp bức tranh mềm mại, tự nhiên hơn.
4. Kỹ thuật pha loãng màu
Màu Acrylic là màu gốc nước nên khi vẽ có thể dùng nước để pha loãng màu.
Kỹ thuật pha loãng màu là phương pháp giảm độ đặc và độ đục của sơn acrylic bằng cách thêm nước hoặc acrylic medium để tạo hiệu ứng trong suốt, nhẹ và mềm. Khi pha đúng tỷ lệ, lớp màu trở nên loang mờ giống như màu nước (watercolor effect) cho phép người vẽ nhìn thấy lớp nền hoặc kết cấu bên dưới.
Cách thực hiện đơn giản: cho một lượng nhỏ màu ra bảng trộn, thêm nước (thường từ 30–50%) hoặc Fluid Medium, khuấy đều đến khi màu có độ chảy mượt như mực. Sau đó, dùng cọ mềm bản lớn hoặc bọt biển phủ đều lên bề mặt tranh theo hướng nhất quán. Nếu muốn vùng chuyển sắc tự nhiên, có thể nghiêng mặt vẽ nhẹ để màu chảy loang tự nhiên rồi cố định sau khi khô.
5. Kỹ thuật cọ vẽ khô
Kỹ thuật cọ khô là một trong những kỹ thuật đặc trưng và biểu cảm nhất khi vẽ acrylic giúp các vật thể trong tranh có chiều sâu hơn.
Khi vẽ, thay vì dùng màu ướt hoặc loãng thì họa sĩ lấy lượng màu đặc vừa phải, sau đó lau bớt sơn trên cọ bằng khăn giấy hoặc vải mềm cho đến khi cọ gần như khô, chỉ còn một lượng màu bám nhẹ trên đầu lông cọ.
Tiếp theo, lướt nhẹ cọ lên bề mặt tranh — khi đó, sơn chỉ dính vào phần gồ cao của canvas, để lộ phần nền bên dưới tạo hiệu ứng sần sùi, thô mộc và tự nhiên.
Kỹ thuật này yêu cầu tay vẽ linh hoạt và kiểm soát lực tốt. Nếu nhấn quá mạnh, màu sẽ phủ kín bề mặt; nếu quá nhẹ, hiệu ứng có thể không rõ. Vì vậy, người vẽ cần luyện tập nhiều để đạt được độ cân bằng giữa “khô” và “màu”.
6. Kỹ thuật chấm màu bằng mút / cọ
Kỹ thuật chấm màu là phương pháp sử dụng đầu cọ tròn nhỏ hoặc miếng bọt biển (mút) để tạo nên những đốm màu li ti, lặp lại liên tục trên bề mặt tranh. Thay vì quét màu, người họa sĩ sẽ chấm nhẹ, dứt khoát và đều tay giúp tạo ra các vùng màu có kết cấu (texture) phong phú, tự nhiên.
Nếu dùng mút (sponge), bạn có thể nhúng mút vào màu acrylic (pha loãng vừa phải), sau đó dặm nhẹ lên bề mặt để tạo mảng loang hoặc vùng đốm mờ – rất hữu ích khi vẽ lá cây, mây, sương, hoặc hiệu ứng nền trừu tượng. Ngược lại, nếu dùng cọ tròn nhỏ (stippling brush), hãy chấm từng điểm liên tiếp với cường độ khác nhau để tạo chiều sâu và độ đậm nhạt rõ ràng hơn.
7. Vẩy màu
Khi vẽ tranh acrylic cho người mới bắt đầu thì vẩy màu là kỹ thuật dễ thực hiện nhất bằng phương pháp thể hiện tự do, ngẫu nhiên và đầy năng lượng giúp bức tranh trở nên lung linh, có hiệu ứng tự nhiên, sinh động.
Người họa sĩ pha loãng màu acrylic với nước hoặc medium để đạt độ lỏng vừa phải, sau đó dùng cọ, bàn chải hoặc bàn chải đánh răng nhúng vào màu và vẩy nhẹ bằng ngón tay, cổ tay hoặc gõ cán cọ để màu bắn thành nhiều hạt nhỏ.
Cường độ vẩy, độ lỏng của sơn và khoảng cách từ cọ đến mặt tranh sẽ quyết định độ dày, độ mịn và hướng rơi của hạt màu. Với acrylic, bạn có thể kiểm soát kết quả bằng cách thử trên giấy phụ trước khi vẩy lên tranh chính để tránh vượt ngoài ý đồ.
8. Vẽ nét chi tiết
Kỹ thuật vẽ nét chi tiết là bước tinh chỉnh cuối cùng trong quá trình sáng tác tranh acrylic, nhằm làm nổi bật các đường nét, hình khối, hoa văn hoặc điểm nhấn nhỏ giúp bức tranh hoàn thiện và sinh động hơn. Đây là kỹ thuật yêu cầu độ chính xác cao, khả năng kiểm soát cọ tốt và kiên nhẫn, bởi mỗi nét đều có thể quyết định độ chân thực và sức biểu cảm của tác phẩm.
Để thực hiện, người vẽ thường sử dụng cọ đầu nhỏ (liner brush, round brush size 0–2) hoặc bút vẽ acrylic (acrylic pen), tùy theo chi tiết cần thể hiện. Trước khi vẽ, nên pha màu ở độ đặc vừa phải – không quá loãng (dễ lem) cũng không quá đặc (khó chảy đều).
Khi tô hoặc kẻ nét, hãy giữ cọ thẳng, tay vững, thao tác chậm rãi và liên tục, tránh dừng đột ngột để đường nét không bị gãy khúc.
9. Vẽ bằng bay
Kỹ thuật vẽ bằng bay là một phương pháp đặc trưng trong hội họa acrylic và sơn dầu, sử dụng dao bay (palette knife) thay cho cọ để trộn, phết, đắp và tạo texture dày nổi trên mặt tranh. Dao bay có nhiều hình dạng khác nhau (dẹt, nhọn, tam giác, uốn cong…) giúp người vẽ dễ dàng kiểm soát hướng và độ dày lớp sơn.
Khi thực hiện, bạn lấy trực tiếp màu từ bảng trộn bằng lưỡi dao, miết hoặc đắp màu lên bề mặt canvas tùy theo ý đồ. Có thể kéo nhẹ để tạo lớp mỏng, đều, hoặc đặt mạnh tay để tạo khối dày, có độ gồ. Mỗi thao tác dao đều để lại dấu vết riêng biệt — đây chính là yếu tố tạo nên phong cách mạnh mẽ và cá tính cho tranh vẽ bằng bay.
10. Đổ màu
Kỹ thuật đổ màu là một trong những phong cách hội họa hiện đại và thú vị nhất trong vẽ tranh acrylic, được yêu thích vì tính ngẫu nhiên, tự do và hiệu ứng màu loang độc đáo.
Thay vì dùng cọ hay dao bay, người họa sĩ sẽ pha loãng màu acrylic với dung dịch chuyên dụng (pouring medium) rồi đổ trực tiếp lên bề mặt tranh, để màu tự chảy, hòa quyện và tạo nên những mảng họa tiết trừu tượng đầy bất ngờ.
Hướng dẫn chi tiết vẽ tranh Acrylic cho người mới
Bước 1: Chuẩn bị không gian học vẽ
Trước khi bắt đầu, hãy tạo cho mình một không gian yên tĩnh, thoáng đãng – có thể là trong nhà hoặc ngoài trời. Sắp xếp giá vẽ, bảng màu, cọ và các dụng cụ cần thiết trong tầm tay, ưu tiên hướng thuận tay của bạn để thao tác dễ dàng.
Đặt tranh lên giá, để sẵn một chiếc khăn giấy hoặc miếng giẻ để lau cọ khi cần. Nếu vẽ trong nhà, hãy trải một tấm bạt hoặc thảm cũ dưới khu vực làm việc nhằm tránh sơn rơi xuống sàn. Một không gian ngăn nắp và thoải mái sẽ giúp bạn tập trung và sáng tạo hơn.
Bước 2: Làm quen và thử nghiệm với chất liệu
Khi đã có không gian, bước tiếp theo là thực hành và cảm nhận đặc tính của sơn acrylic. Đây là giai đoạn cực kỳ quan trọng giúp bạn hiểu rõ tốc độ khô, độ đậm nhạt, độ bám màu và cách chúng tương tác trên bề mặt toan.
Một số bài tập thực hành gợi ý:
- Bài tập 1: Sử dụng tất cả các màu trong bảng màu của bạn để thử nghiệm độ khô, khả năng pha trộn và độ phủ.
- Bài tập 2: Thử pha sơn với các dung môi hoặc nước để quan sát hiệu ứng và sự thay đổi độ đặc, độ trong.
- Bài tập 3: Tạo dải chuyển sắc (gradient) từ đen sang trắng hoặc giữa hai màu tương phản như đỏ – xanh, vàng – xanh lá để làm quen với kỹ thuật hòa màu.
Bước 3: Lên ý tưởng hoặc phác thảo trước khi vẽ
Trước khi cầm cọ, hãy dành thời gian hình dung về chủ đề bạn muốn thể hiện. Có thể đó là một phong cảnh, một vật thể hoặc một ý tưởng trừu tượng. Hãy phác thảo nhẹ bằng bút chì hoặc than để định hình bố cục và tỷ lệ.
Nếu bạn muốn thử nghiệm hiện đại hơn, có thể sử dụng công nghệ số để thử phối màu, ánh sáng hoặc sắp đặt bố cục trước khi bắt tay vào vẽ thật. Việc chuẩn bị ý tưởng kỹ càng sẽ giúp quá trình sáng tác mạch lạc và tự tin hơn.
Bước 4: Bắt đầu vẽ tranh acrylic
Khi đã sẵn sàng, hãy bắt đầu bức tranh đầu tiên của bạn với tâm thế thoải mái. Nên bắt đầu từ những gam màu trung tính hoặc sáng, sau đó mới thêm các mảng tối để tạo chiều sâu. Hãy vẽ các mảng hình lớn trước rồi mới đi vào chi tiết nhỏ.
Lưu ý, sơn acrylic khô rất nhanh, vì vậy bạn nên pha trộn màu ngay trên bảng pha trước khi đưa lên toan. Có thể dùng bình xịt nước nhỏ để giữ cho màu ẩm lâu hơn. Đừng quá bận tâm về độ hoàn hảo ở những nét đầu tiên – điều quan trọng là bạn đang khám phá và làm chủ từng lớp màu.
Bước 5: Hoàn thiện và bảo quản tác phẩm
Sau khi hoàn tất bức tranh, hãy để màu khô hoàn toàn rồi phủ một lớp sơn bóng bảo vệ (varnish) chuyên dụng. Lớp phủ này giúp tăng độ bóng, chống ẩm, chống bụi và giữ cho bức tranh bền màu theo thời gian.
Nếu bạn chưa hài lòng với tác phẩm đầu tay, đừng nản lòng. Vẽ là một hành trình luyện tập và khám phá không ngừng. Hãy kiên nhẫn, tiếp tục thử nghiệm kỹ thuật, chất liệu, và hơn hết – vẽ bằng cảm xúc thật của bạn.
Vẽ tranh acrylic không chỉ là một hoạt động nghệ thuật mà còn là hành trình khám phá cảm xúc và sáng tạo của mỗi người. Với chất liệu màu bền đẹp, dễ sử dụng và khả năng tạo hiệu ứng phong phú, acrylic mở ra thế giới nghệ thuật tự do, nơi mọi ý tưởng đều có thể trở thành hiện thực.
Dù bạn là người mới bắt đầu hay đã có kinh nghiệm, mỗi bức tranh acrylic đều là cơ hội để thể hiện cá tính, cảm xúc và góc nhìn riêng. Hãy chuẩn bị dụng cụ, không gian và tâm hồn sáng tạo – bởi mỗi nét cọ với màu acrylic sẽ đưa bạn đến gần hơn với nghệ thuật và chính bản thân mình.
