Từ những khối đất sét vô tri, qua bàn tay tài hoa của người nghệ nhân và sức nóng của ngàn độ lửa, một di sản nghệ thuật độc đáo của Việt Nam đã ra đời của tranh gốm. Đó không chỉ là một vật trang trí, mà là câu chuyện về văn hóa, về hành trình của đất, nước và lửa để kết tinh thành những tác phẩm vượt thời gian, mang vẻ đẹp mộc mạc nhưng đầy sang trọng vào không gian sống đương đại.
Hãy tưởng tượng một bức tranh Tứ Quý tinh xảo mang cả bốn mùa của đất trời vào phòng khách, một mảng tường mosaic rực rỡ biến khu vườn thành một tác phẩm nghệ thuật, hay một bức tranh đồng quê Phù Lãng mộc mạc tạo nên sự bình yên cho góc làm việc. Với Artnam, những không gian đó không chỉ là mơ ước.
Tranh gốm là gì? Nét tinh hoa của nghệ thuật Việt trên đất nung
Về cơ bản, tranh gốm là một tác phẩm hội họa được thực hiện trên nền vật liệu gốm (đất sét đã qua xử lý và nung ở nhiệt độ cao). Thay vì dùng cọ vẽ trên toan, người nghệ nhân dùng các công cụ để tạo hình, đắp nổi, khắc chìm hoặc vẽ màu trực tiếp lên đất, sau đó phủ men và đưa vào lò nung.

Chính trong hơi thở của lửa, ở nhiệt độ hàng ngàn độ C, những màu men vô tri mới thực sự biến đổi, hòa quyện vào nhau để tạo nên những sắc màu độc đáo, có chiều sâu và độ bền vĩnh cửu. Mỗi bức tranh gốm ra đời là một tác phẩm độc bản, mang trong mình cả linh hồn của đất và dấu ấn tài hoa của người nghệ nhân.
Tại sao tranh gốm là lựa chọn nghệ thuật vượt thời gian cho không gian của bạn?
Trong vô vàn lựa chọn trang trí, tranh gốm luôn chiếm một vị trí đặc biệt bởi những giá trị mà khó có vật liệu nào sánh được:
- Độ bền vĩnh cửu: Được nung ở nhiệt độ cực cao, bề mặt men của tranh gốm gần như “trơ” với các điều kiện thời tiết khắc nghiệt. Chúng không bị phai màu dưới ánh nắng, không ẩm mốc khi trời nồm, lý tưởng cho cả việc trang trí trong nhà lẫn tranh gốm ngoài trời.
- Vẻ đẹp độc bản: Do quá trình chế tác thủ công và sự biến đổi kỳ diệu của men trong lò, không thể có hai bức tranh gốm hoàn toàn giống hệt nhau. Tác phẩm bạn sở hữu là duy nhất.
- Giá trị phong thủy: Về giá trị tranh phong thủy, theo triết lý phương Đông, gốm sứ thuộc hành Thổ, tượng trưng cho sự vững chãi, bình an và thịnh vượng. Treo tranh gốm trong nhà giúp cân bằng năng lượng, mang lại sự ổn định cho gia chủ.
- Dễ dàng vệ sinh: Bề mặt men bóng mịn giúp việc lau chùi bụi bẩn trở nên vô cùng đơn giản, giữ cho tác phẩm luôn tươi mới như ngày đầu.

Phân loại các dòng tranh gốm phổ biến nhất hiện nay
Thế giới tranh gốm vô cùng đa dạng. Việc hiểu rõ các dòng tranh chính sẽ giúp bạn dễ dàng tìm thấy tác phẩm phù hợp với nhu cầu và thẩm mỹ của mình.
Tranh gốm ốp tường và tranh ghép mảnh
Đây là dòng tranh được tạo nên từ nhiều mảnh gốm nhỏ, ghép lại với nhau để tạo thành một bức tranh tổng thể trên một bề mặt lớn như tường rào, mặt tiền nhà, hoặc các mảng tường trang trí trong sân vườn, giếng trời. Mỗi mảnh ghép là một phần của câu chuyện, khi kết hợp lại sẽ tạo ra một tác phẩm hoành tráng và ấn tượng.

Tranh gốm mosaic nghệ thuật
Tinh xảo và công phu hơn tranh ghép mảnh, tranh mosaic bằng gốm được tạo nên từ hàng ngàn mảnh gốm nhỏ với màu sắc khác nhau. Người nghệ nhân phải vô cùng tỉ mỉ để cắt gọt và gắn kết từng mảnh ghép, tạo ra những tác phẩm có độ chuyển màu mềm mại, chi tiết phức tạp và mang đậm dấu ấn nghệ thuật cá nhân. Dòng tranh này thường được thấy trong các khu nghỉ dưỡng cao cấp, khách sạn hoặc các công trình đòi hỏi tính thẩm mỹ cao.

Tranh gốm đắp nổi
Thay vì một bề mặt phẳng, tranh gốm đắp nổi mang đến cảm giác về không gian ba chiều, tương tự như các loại tranh 3D hiện đại. Người nghệ nhân trực tiếp đắp đất sét lên một tấm gốm nền để tạo ra các hình khối, chi tiết nổi hẳn lên bề mặt. Kỹ thuật này giúp tác phẩm trở nên sống động, có chiều sâu và tạo ra hiệu ứng ánh sáng thú vị khi có đèn chiếu vào.

Tranh sứ (vẽ trên nền sứ trắng)
Dù thường được gọi chung, tranh sứ có sự khác biệt với tranh gốm. Tranh sứ được vẽ trên nền xương sứ trắng đã được nung sơ, sau đó phủ men trong và nung ở nhiệt độ cao hơn. Kết quả là tác phẩm có bề mặt trong, bóng và màu sắc tươi sáng hơn. Tranh sứ thường tinh xảo và phù hợp với các không gian sang trọng, cổ điển.

Tranh gốm Phù Lãng
Khác với sự bóng bẩy của Bát Tràng, tranh gốm Phù Lãng (Bắc Ninh) lại chinh phục người xem bằng vẻ đẹp mộc mạc, thô ráp và đặc biệt là màu men da lươn (nâu vàng) đặc trưng không thể nhầm lẫn.
- Đặc điểm: Cốt gốm dày dặn, màu sắc tự nhiên, chủ yếu là các gam màu của đất.
- Chủ đề phổ biến: Tái hiện cảnh sinh hoạt đồng quê, mục đồng thổi sáo, cảnh gặt lúa, lễ hội làng… mang đến cảm giác bình dị và hoài cổ.
Bộ sưu tập 100+ mẫu tranh gốm đẹp nhất















Khám phá “cái nôi” của tranh gốm sứ Bát Tràng
Nói đến tranh gốm Việt Nam, không thể không nhắc đến Bát Tràng – làng nghề hơn 500 năm tuổi ven sông Hồng. Tranh gốm sứ Bát Tràng không chỉ là một sản phẩm, nó là một di sản.
Điều gì làm nên sự đặc biệt của gốm sứ Bát Tràng?
Sự khác biệt nằm ở cốt lõi. Gốm Bát Tràng được làm từ loại đất sét trắng dẻo dai, qua nhiều công đoạn xử lý để loại bỏ tạp chất, tạo ra “xương gốm” chắc chắn. Các loại men cổ truyền như men lam, men nâu, men rạn… là những công thức bí truyền, tạo ra những sắc độ và hiệu ứng bề mặt đặc trưng không nơi nào có được.
Các chủ đề quen thuộc trong tranh Bát Tràng
Tranh Bát Tràng thường tái hiện những hình ảnh gần gũi, mang đậm văn hóa Việt như:
- Đồng quê: Cây đa, bến nước, sân đình, cảnh cày cấy, mục đồng thổi sáo.
- Tranh tứ bình: Tùng – Cúc – Trúc – Mai, tượng trưng cho bốn mùa và phẩm chất của người quân tử.
- Tranh cá chép hoa sen: Biểu tượng cá chép hoa sen cho sự dư dả, thanh cao và may mắn trong thi cử.
- Tranh vinh quy bái tổ: Thể hiện truyền thống hiếu học và uống nước nhớ nguồn.

Hướng dẫn chọn mua và trang trí tranh gốm như một chuyên gia
Để chọn được một tác phẩm ưng ý và phù hợp, hãy cân nhắc những yếu tố sau.
Chọn tranh gốm cho từng không gian
- Phòng khách: Đây là bộ mặt của ngôi nhà, nên chọn những bức tranh có chủ đề lớn, sang trọng như “Mã đáo thành công”, “Thuận buồm xuôi gió” hoặc các bức tranh phong cảnh khổ lớn. Một bức tranh treo tường phòng khách bằng gốm sẽ là điểm nhấn ấn tượng.
- Ngoài trời/Sân vườn: Ưu tiên các dòng tranh có độ bền cao như tranh gốm ốp tường hoặc tranh mosaic. Chủ đề thiên nhiên, hoa lá sẽ hòa quyện tuyệt vời với không gian xanh.
- Phòng thờ/Không gian thiền: Chọn những bức tranh mang chủ đề thanh tịnh như hoa sen, tranh chữ thư pháp (Phúc, Lộc, Thọ, Tâm, An) với màu sắc trầm ấm.

5 tiêu chí nhận biết một bức tranh gốm chất lượng
- Âm thanh: Gõ nhẹ vào bề mặt, tranh tốt sẽ có tiếng vang trong và thanh như tiếng chuông.
- Màu men: Men phải đều màu, có độ sâu, không bị rỗ hay nứt.
- Độ tinh xảo: Các chi tiết, đường nét phải sắc sảo, mềm mại, thể hiện được thần thái của cảnh vật, con người.
- Xương gốm: Cầm lên cảm thấy chắc tay, dày dặn.
- Tính tổng thể: Bố cục hài hòa, cân đối, màu sắc phối hợp ăn ý.

Cập nhật khoảng giá tranh gốm trên thị trường 2025
Giá tranh gốm sứ Bát Tràng và các dòng tranh khác rất đa dạng. Không có một con số cố định, mà phụ thuộc vào nhiều yếu tố:
- Kích thước và độ phức tạp: Tranh càng lớn, chi tiết càng công phu thì giá càng cao.
- Kỹ thuật chế tác: Tranh mosaic, tranh đắp nổi tinh xảo thường có giá trị cao hơn.
- Tên tuổi nghệ nhân: Tác phẩm của các nghệ nhân nổi tiếng, có tay nghề cao luôn được định giá khác biệt.
Giá có thể dao động từ vài triệu đồng cho một bức tranh nhỏ đến hàng trăm triệu đồng cho các tác phẩm nghệ thuật khổ lớn, độc đáo.
Chọn tranh gốm hợp phong thủy
Phong thủy là một yếu tố quan trọng giúp không gian sống hài hòa và mang lại may mắn. Bạn có thể tham khảo bảng tra cứu nhanh dưới đây do Artnam biên soạn:
Mệnh |
Màu Sắc Tương Hợp |
Chủ Đề Tranh Gợi Ý |
Hướng Treo Tốt |
Kim |
Vàng, Nâu đất, Trắng, Ghi |
Tranh chim công, tranh có yếu tố kim loại, đất đá. |
Tây, Tây Bắc |
Mộc |
Xanh lá, Xanh dương, Đen |
Tranh Tùng Cúc Trúc Mai (Tứ quý), tranh cây cối, thuận buồm xuôi gió. |
Đông, Đông Nam |
Thủy |
Xanh dương, Đen, Trắng, Ghi |
Tranh Thuận buồm xuôi gió, Cửu ngư quần hội (9 con cá chép), tranh sông nước. |
Bắc |
Hỏa |
Đỏ, Hồng, Tím, Xanh lá |
Tranh Mã đáo thành công, tranh mặt trời mọc, hoa hướng dương. |
Nam |
Thổ |
Vàng, Nâu đất, Đỏ, Hồng |
Tranh phong cảnh làng quê, đất đai, nhà cửa, tranh ngựa, tranh gốm nung đỏ. |
Trung tâm, Tây Nam, Đông Bắc |
Các câu hỏi thường gặp về tranh gốm (FAQ)
Tranh gốm có bền màu không?
Hoàn toàn bền. Màu của tranh gốm là màu của men sau khi nung ở nhiệt độ cao, nó vĩnh viễn không phai màu, kể cả khi ở ngoài trời.
Vệ sinh tranh gốm như thế nào?
Rất đơn giản. Bạn chỉ cần dùng một chiếc khăn ẩm hoặc vòi xịt nước nhẹ để làm sạch bụi bẩn trên bề mặt tranh.
Artnam có nhận đặt hàng theo yêu cầu không?
Chắc chắn có. Chúng tôi nhận chế tác tranh theo mọi yêu cầu về kích thước, chủ đề và ý tưởng của khách hàng. Hãy chia sẻ ý tưởng của bạn, các chuyên gia của chúng tôi sẽ biến nó thành hiện thực.
Bên cạnh vẻ đẹp bền bỉ của gốm, những câu chuyện và nét văn hóa Việt còn được thể hiện sống động trên các chất liệu truyền thống khác. Mời bạn khám phá thêm dòng Tranh mới của Artnam để cảm nhận trọn vẹn hồn cốt dân tộc.